Działalność gospodarcza czy spółka?

Pomysł na biznes to dopiero początek drogi do własnej firmy, powstaje bowiem pytanie co jest lepsze: działalność gospodarcza czy spółka? Większość przedsiębiorców podczas rejestrowania firmy bez zastanowienia decyduje się na jednoosobową działalność gospodarczą. Większość z nich nie wie, że mogą założyć jednoosobową spółkę kapitałową. Każde z tych rozwiązań ma swoje wady i zalety.

Działalność gospodarcza czy spółka: rodzaje spółek

Polskie prawo przewiduje kilka rodzajów spółek. Do głównego podziału zalicza się spółki prawa handlowego i spółkę cywilną. Spółka cywilna regulowana jest przez prawo zobowiązań (Kodeks Cywilny). Nie stanowi ona samodzielnego podmiotu prawa i to wspólnicy są za nią odpowiedzialni i ją reprezentują. Nie musi ona także być powołana w celu zarobkowym, dlatego też nie jest dobrym rozwiązaniem do prowadzenia przedsiębiorstwa. Spółki prawa handlowego dzieli się na spółki osobowe i spółki kapitałowe. Do spółek osobowych zaliczamy: spółkę jawną, partnerską, komandytową i komandytowo – akcyjną. Do spółek kapitałowych zaliczamy natomiast spółkę akcyjną i spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. Każda ze spółek odrobinę różni się od pozostałych.

Działalność gospodarcza czy spółka?

Jak już wspomniano wyżej, spółki kapitałowe mogą być zakładane jednoosobowo, dlatego też warto rozważyć potencjalne „za i przeciw” takiego rozwiązania i poznać różnice pomiędzy działalnością gospodarczą a spółką.

Formalności

Pierwsze kryterium w porównaniu to formalności. Jednoosobową działalność gospodarczą można założyć bardzo szybko i bezpłatnie. Jest to możliwe również drogą elektroniczną. Wystarczy wypełnić wniosek o wpis do CEIDG i złożyć go do odpowiedniego urzędu miasta lub gminy. Działalność można także zarejestrować bez żadnego wkładu własnego. Zamierzając założyć spółkę kapitałową, trzeba przygotować się już na samym początku na wydatki. Sama rejestracja spółki jest kosztowna. Po pierwsze trzeba spisać umowę spółki u notariusza, a następnie zgłosić ją do Krajowego Rejestru Sądowego. Obie czynności wymagają opłacenia. Spółkę można także zarejestrować on-line, jednak umowa spółki w takim przypadku zawiera tylko podstawowe rzeczy i nie będzie dopasowana do konkretnego przypadku. Spółki kapitałowe wymagają także opłacenia kapitału początkowego firmy. W przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością jest to minimum 5 tysięcy złotych. Część kapitału mogą stanowić zamiast funduszy nieruchomości, na przykład działka budowlana.

Składki ZUS

Drugim znaczącym kryterium są składki ZUS. W przypadku działalności gospodarczej przedsiębiorca może skorzystać z preferencyjnych składek ZUS nawet do dwóch lat od założenia działalności. Po tym czasie musi opłacać stałą comiesięczną składkę w wysokości ok. 1400 zł. W przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (i przy innych spółkach kapitałowych) członkowie zarządu nie są objęci obowiązkowymi składkami ZUS, dzięki czemu unika się płacenia składek lub ogranicza się je do niewielkiej kwoty.

Odpowiedzialność majątkowa

Bardzo ważną różnicą jest również odpowiedzialność majątkowa. W przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej właściciel odpowiada całym swym majątkiem za zobowiązania przedsiębiorstwa. W przypadku powstania długu podczas działania przedsiębiorstwa właściciel zobowiązany jest spłacić go z własnego majątku. Spółka, która ma osobowość prawną, sama odpowiada za swoje zobowiązania. W przypadku powstania długu wspólnicy nie muszą pokrywać zobowiązania z własnego majątku. Pokrywa się je z kapitału spółki i własnego majątku.

Kapitał

Różne możliwości są również w pozyskiwaniu kapitału. Jednoosobowa działalność gospodarcza swój kapitał gromadzi poprzez powiększanie zysków lub ewentualne dofinansowania (na rozpoczęcie lub rozwój działalności). Spółka kapitałowa może powiększać swój kapitał również poprzez pozyskiwanie nowych wspólników oraz sprzedaż udziałów lub akcji.

Opodatkowanie

Ważną kwestią jest również opodatkowanie. W przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej mamy możliwość wyboru formy opodatkowania. Do wyboru jest opodatkowanie w skali podatkowej (18% lub 32%) albo w podatku liniowym (19%). Spółka zawsze opodatkowana jest podatkiem CIT (19%) i PIT (19%). Z tego wynika też różnica w prowadzeniu dokumentacji księgowej. Działalność gospodarcza ma w tym przypadku możliwość wybrania uproszczonej formy dokumentacji księgowej (w formie księgi przychodów i rozchodów). Spółka ma natomiast obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych, sporządzania bilansu, rachunku zysków i strat i corocznego sprawozdania z działalności.

Działalność gospodarcza czy spółka – dziedziczenie

Różnice pojawiają się również w zbyciu i dziedziczeniu przedsiębiorstwa. W przypadku działalności gospodarczej wszystkie prawa, decyzje administracyjne, koncesje i zezwolenia przypisuje się do konkretnej osoby. Dlatego też zbycie lub dziedziczenie przedsiębiorstwa wiąże się z przeniesieniem poszczególnych praw, często w skomplikowanym procesie, który może sparaliżować prowadzenie przedsiębiorstwa. W przypadku spółki jest to dużo łatwiejsze, ponieważ wystarczy zbyć udziały, w międzyczasie spółka może nadal na siebie pracować.